Có thể trước đây bạn đã từng nghe đến từ “omiyage”, và nó cũng được dịch là “quà lưu niệm”. Nhưng nó không hoàn toàn có nghĩa giống từ souvenir (quà lưu niệm trong tiếng ANh). Nếu bạn sống ở Nhật Bản hoặc nếu bạn đến thăm một gia đình ở bên Nhật, bạn nên biết về văn hóa tặng quà và văn hóa quà lưu niệm Omiyage ở Nhật Bản.
Tổng Quan Về Omiyage
Vậy “omiyage” chính xác là gì?
Omiyage (お 土産) bao gồm hai chữ kanji 土 (trái đất/mặt đất) và 産 (vật phẩm), vì vậy cơ bản nó được hiểu là một vật phẩm địa phương được dùng làm quà tặng hay đồ lưu niệm.
Sự khác biệt giữa “souvenir” và “omiyage”
Souvenir (quà lưu niệm) thường là thứ bạn mua cho mình để nhớ tới chuyến đi. Bạn cũng có thể mua một cái gì đó cho các thành viên trong gia đình hoặc gửi một tấm bưu thiếp. Có nhiều cửa hàng lưu niệm trên khắp thế giới, cũng như ở Nhật Bản, nơi bạn có thể tìm thấy nhiều sản phẩm khác nhau như móc khóa, quả bóng, linh vật, v.v.
Nói một cách chính xác, nó là một món quà của Nhật Bản khác với souvenir (quà lưu niệm). Đó không phải là thứ bạn mua cho riêng bản thân mình mà còn cho cả người khác. Và vì đây được coi là một nghĩa vụ, nên điều quan trọng là phải biết về văn hóa quà lưu niệm ở Nhật Bản. Sau chuyến đi của mình, bạn không chỉ mang quà về cho các thành viên trong gia đình hoặc bạn bè mà còn cho bạn học hoặc đồng nghiệp và cấp trên của bạn.
Văn hóa tặng quà bắt buộc này có thể được quan sát thấy trong nhiều tình huống khác nhau ở Nhật Bản. Một ví dụ điển hình là “giri choco” (duty socola) mà bạn tặng cho đồng nghiệp nam của mình trong ngày lễ tình nhân.
Omiyage có gì đặc biệt?
Omiyage thường liên quan đến một vùng địa phương nhất định ở Nhật Bản. Điều đó chứng tỏ rằng bạn đã đến khu vực đó và cho người nhận có cơ hội được thưởng thức đặc sản chỉ có ở khu vực này của Nhật Bản. Mỗi vùng ở Nhật Bản đều nổi tiếng với một số loại đồ ăn hoặc đồ ngọt.
Bạn sẽ thấy có rất nhiều sản phẩm được làm từ khoai lang và goya ở Okinawa, táo ở Aomori, dưa và các sản phẩm từ hoa oải hương ở Hokkaido. Danh sách của chúng dài vô tận. Thật thú vị khi được khám phá những món đặc sản ngon của từng vùng nhưng bạn phải chia sẻ chúng với những người khác.
Văn hóa quà lưu niệm omiyage đặc biệt quan trọng ở Nhật Bản. Bạn sẽ thấy một góc rộng lớn trong mọi cửa hàng lưu niệm ở Nhật Bản chỉ dành riêng cho các món ăn liên quan đến omiyage. Chúng thường chứa các loại kẹo được gói riêng (mochi, dango, bánh quy), vì vậy rất dễ dàng trong việc chia chúng. Điều quan trọng là phải kiểm tra xem có bao nhiêu mặt hàng trong một gói hàng để xem nó có đủ cho những người mà bạn sẽ tặng gói hàng đó hay không.
Tôi luôn gặp khó khăn trong việc này. Trong đầu tôi phải ghi nhớ kỹ lưỡng số lượng đồng nghiệp và cấp trên của mình và sau đó tìm một gói quà lưu niệm omiyage phù hợp đi kèm với số lượng món quà đó. Nó không dễ đâu! Tất nhiên cũng có những món quà lưu niệm theo mùa như đồ ngọt theo mùa hoa anh đào.
Nguồn gốc của omiyage
Không rõ truyền thống này bắt đầu từ khi nào. Tuy nhiên, có lẽ nó đã có từ khi những người hành hương Nhật Bản, những người được mang “quà lưu niệm” về, từ ngôi đền mà họ đã đến thăm như một minh chứng cho thấy họ đã thực sự đến đó (chẳng hạn như bùa, chén rượu gạo). Bất cứ ai được họ tặng những món đồ này cũng sẽ được ban phước giống như họ vậy.
Khi hệ thống đường sắt được xây dựng và sau đó được mở rộng, việc đem theo đồ ăn như một món quà lưu niệm với bạn đã trở nên dễ dàng hơn mặc dù vào thời điểm đó công nghệ bảo quản thực phẩm còn nhiều hạn chế. Đó là cách văn hóa quà lưu niệm omiyage ngày nay ra đời.
+ Xem thêm: 16 Địa Điểm Ngắm Hoa Anh Đào Đẹp Nhất Ở Nhật Bản
Omiyage tốt là gì?
Omiyage tốt nhất luôn là thứ có thể ăn được. Và bạn sẽ không phải gặp khó khăn trong việc tìm ra omiyage như vậy.
Các cửa hàng lưu niệm Nhật Bản có đầy đủ chúng. Ngược lại, bạn sẽ gặp khó khăn khi chỉ đưa ra quyết định chọn duy nhất MỘT món.
Hãy chắc chắn bạn có thể mua nó vào ngày cuối cùng của chuyến đi, để thực phẩm sẽ không bị hỏng khi bạn mang theo trong vali kéo nhiều ngày. Đồng thời hãy tính đến phương tiện di chuyển và lựa chọn sao cho phù hợp. Nếu bạn đã biết mình sẽ có một chuyến đi gập ghềnh và không có một chiếc vali thích hợp, thì bánh quy là một lựa chọn khá nguy hiểm. Ngoài ra, hãy chắc chắn rằng nó có bao bì đẹp và nó tượng trưng cho khu vực bạn đã đến.
Một ý tưởng omiyage hay ho khác là một thứ gì đó đắt tiền có nhãn hiệu trên đó (chẳng hạn như: mỹ phẩm/ bộ sản phẩm chăm sóc da hàng hiệu, bút bi). Nhưng đó thường không phải là thứ bạn sẽ tặng cho đồng nghiệp hoặc cấp trên của mình. Có thể là một ý tưởng hay nếu bạn về thăm quê hương và quay trở lại Nhật Bản. Ở nước ngoài, văn hóa “đồ lưu niệm thực phẩm” không phổ biến lắm.
Tuy nhiên, rất nhiều học sinh của tôi đã mang thực phẩm trở về từ các chuyến đi nước ngoài để tặng cho giáo viên chúng tôi (socola từ Mỹ, bánh quy từ Disneyland, v.v.). Điều đó cho thấy tầm quan trọng to lớn của “văn hóa tặng quà” trong đầu họ.
Nếu có một sản phẩm nào đó mà bạn thực sự yêu thích hoặc nếu nó trông đặc biệt ấn tượng, tại sao không mua một hộp nhỏ cho chính mình?
Giá cả khác nhau, nhưng bạn sẽ phải trả khoảng 500 – 1500 yên cho một hộp omiyage. Thông thường, họ có cùng một sản phẩm với các kích thước khác nhau (ví dụ: có 6, 12, 18 mặt hàng trong đó), vì vậy bạn có thể chọn một sản phẩm phù hợp với mục đích của mình. Bạn cũng nên xem xét trọng lượng của chúng. Hộp đựng bánh pudding hoặc đồ uống đương nhiên nặng hơn hộp bánh quy rất nhiều.
Bạn có thể biết rằng Nhật Bản có vô số hương vị KitKat khác nhau. Họ không chỉ có hương vị theo mùa và ngẫu nhiên phát hành những cái mới sau mỗi vài tháng. Họ cũng có các phiên bản giới hạn cho từng khu vực của Nhật Bản. Trong ảnh trên, bạn có thể nhìn thấy “dưa Yubari” ở Hokkaido và “zunda” ở Tohoku.
Mặc dù đây có thể không phải là một ý tưởng hay để mang nó đến nơi làm việc của bạn (đôi khi tôi cũng hành động như vậy nếu có một món quà lưu niệm thích hợp), nhưng việc chia sẻ giữa các sinh viên hoặc bạn bè là rất phổ biến.
Đây cũng là một mặt hàng kinh doanh vô cùng quan trọng đối với các nhà sản xuất đồ ngọt ở Nhật Bản, cũng giống như trong ngày lễ tình nhân hoặc lễ Giáng sinh. Và việc các nhãn hiệu chiếm độc quyền sản phẩm thực sự hiệu quả. Bạn sẽ cảm thấy rất tồi tệ khi mua nó bởi vì bạn chỉ có thể có được nó ngay tại đây, và ngay lúc này.
Có rất nhiều omiyage đã trở nên siêu phổ biến và là biểu tượng đại diện cho một vùng miền nhất định như “Shiroi Koibito” (Hokkaido) hoặc “Tokyo Banana”. Nhưng cũng có rất nhiều omiyage có thể được mua ở khắp mọi nơi. Nó đã ăn sâu vào văn hóa Nhật Bản, đến nỗi mọi người làm điều đó mà không cần suy nghĩ về nó. Và cũng rất phổ biến khi tiễn biệt ai đó bằng những từ: “Tôi mong chờ một omiyage tốt từ bạn”.
Học sinh thích chia sẻ omiyage với nhau. Chúng thường không mua thứ gì đó đắt tiền vì chúng sẽ chia sẻ nó với tất cả các bạn cùng lớp (= 30 người trở lên). Và ban đầu, cá nhân tôi nghĩ rằng nó rất rắc rối, nhưng sau đó tôi đã cảm thấy yêu thích nền văn hóa Nhật Bản hơn rất nhiều.
Bất cứ khi nào kỳ học kết thúc, bàn bếp tại nơi làm việc lại đầy ắp những món ăn khác nhau từ khắp Nhật Bản (hoặc thậm chí từ nước ngoài). Thật là vui khi được thử tất cả các món ăn ngon. Đúng là bạn phải tốn thêm thời gian và tiền bạc chỉ để có được chúng, nhưng đó thực sự không phải là vấn đề lớn. Và đổi lại, bạn sẽ nhận được omiyage, không có gì phải bàn cãi thêm nữa.
Bạn nghĩ gì về văn hóa quà lưu niệm omiyage của Nhật Bản? Bạn có nghĩ đó chỉ là một ý tưởng ngớ ngẩn không? Bạn có đồng ý với việc “bắt buộc” phải mang theo một thứ gì đó không? Omiyage yêu thích nhất của bạn từ trước tới nay là gì?
Trên đây là những gợi ý nho nhỏ về các loại Omiyage nổi tiếng ở Nhật và văn hóa omiyage của người Nhật, nếu có cơ hội đến Nhật Bản các bạn nhớ phải tìm mua những món quà lưu niệm này để mang về làm quà cho người thân nhé.